Crypto Việt - Dẫn Đầu Xu Thế
Andreessen Horowitz (a16z) từ lâu đã trở thành cái tên quen thuộc với cộng đồng đầu tư tiền mã hóa. Đây là “ông lớn” đứng sau hàng loạt dự án đình đám. Trong bài viết này, VinaCrypto sẽ cùng anh em tìm hiểu về anh em nhà a16z, chân dung hai bộ óc thiên tài đã tạo ra đế chế a16z ngày nay!
Tại sao lại là Andreessen Horowitz – a16z?
Andreessen Horowitz, hay còn gọi là a16z, là một quỹ đầu tư mạo hiểm nổi tiếng được thành lập vào năm 2009 bởi hai kỹ sư khoa học máy tính kỳ cựu là Marc Andreessen và Ben Horowitz. Cả hai đều là những người tiên phong trong làn sóng công nghệ tại Thung lũng Silicon và có ảnh hưởng sâu rộng đến giới khởi nghiệp toàn cầu.
Cái tên a16z bắt nguồn từ cách viết tắt độc đáo: chữ “a” là ký tự đầu tiên của “Andreessen”, “z” là ký tự cuối cùng của “Horowitz”, và số 16 tượng trưng cho 16 chữ cái nằm giữa chúng. Cách đặt tên này thực ra không xa lạ trong giới công nghệ, tương tự như “i18n” cho internationalization hay “l10n” cho localization.
Tiểu sử và học vấn về Marc Andreessen và Ben Horowitz
Marc Andreessen
Marc Andreessen sinh năm 1971 tại Cedar Falls, Iowa (Hoa Kỳ) và lớn lên ở thị trấn nhỏ New Lisbon, bang Wisconsin. Ngay từ nhỏ, ông đã bộc lộ niềm đam mê với máy tính và công nghệ. Marc theo học tại Đại học Illinois Urbana-Champaign, nơi ông nhận bằng Cử nhân Khoa học Máy tính (Computer Science). Tại đây, trong thời gian làm việc tại National Center for Supercomputing Applications (NCSA), Marc đã đồng phát triển trình duyệt web đồ họa đầu tiên trên thế giới – Mosaic.
Sau này, Mosaic trở thành nền tảng cho trình duyệt Netscape Navigator, công ty mà ông đồng sáng lập vào năm 1994 và đưa lên sàn với một trong những đợt IPO biểu tượng của thời kỳ đầu Internet. Thành công với Netscape đã đưa tên tuổi Andreessen lên hàng ngũ huyền thoại của Silicon Valley.
Ben Horowitz
Ben Horowitz sinh năm 1966 tại London (Anh) nhưng lớn lên tại Berkeley, California. Cha ông là David Horowitz, một nhà văn, nhà hoạt động chính trị từng chuyển từ cánh tả sang bảo thủ, và điều này ảnh hưởng đến khả năng tư duy phản biện và lập luận của Ben từ nhỏ. Ben tốt nghiệp Cử nhân Khoa học Máy tính tại Đại học Columbia, sau đó lấy bằng Thạc sĩ Khoa học Máy tính tại UCLA (University of California, Los Angeles).
Khác với Andreessen thiên về đổi mới công nghệ, Ben có xu hướng xây dựng tổ chức và vận hành công ty một cách thực dụng, bền vững. Trước khi sáng lập a16z, Ben từng giữ nhiều vị trí điều hành cấp cao, nổi bật nhất là vai trò CEO của Opsware (trước đó là Loudcloud) – một công ty hạ tầng phần mềm doanh nghiệp mà ông đồng sáng lập và sau đó bán lại cho HP với giá 1,6 tỷ USD vào năm 2007.
Con đường sự nghiệp của Marc Andreessen và Ben Horowitz trước khi sáng lập a16z
Marc Andreessen – Người mở đường cho Internet
Sau khi tốt nghiệp Đại học Illinois Urbana-Champaign, Marc Andreessen cùng với Eric Bina phát triển Mosaic, trình duyệt web đồ họa đầu tiên giúp đưa Internet đến gần hơn với công chúng đại chúng. Thành công này nhanh chóng mở ra cánh cửa cho Andreessen bước vào thế giới khởi nghiệp.
Năm 1994, ông đồng sáng lập Netscape Communications, công ty đứng sau trình duyệt Netscape Navigator, một trong những sản phẩm biểu tượng đầu tiên của kỷ nguyên Internet. Chỉ một năm sau, Netscape IPO thành công và tạo ra làn sóng dot-com đầu tiên trên thị trường chứng khoán Mỹ. Dù Netscape sau đó bị cạnh tranh gay gắt bởi Microsoft, Andreessen đã khẳng định vị thế như một trong những biểu tượng công nghệ hàng đầu thời đại mới.
Sau Netscape, ông tiếp tục giữ các vai trò điều hành tại nhiều startup công nghệ như Loudcloud, và đồng thời chuyển dần sang lĩnh vực đầu tư mạo hiểm thông qua vai trò cố vấn, cổ đông tại các công ty như Facebook, Twitter và LinkedIn. Tư duy táo bạo, niềm tin mãnh liệt vào công nghệ Internet và kỹ năng nhìn xa trông rộng đã khiến Marc Andreessen trở thành một trong những nhà đầu tư thiên tài được săn đón nhất Thung lũng Silicon.
Ben Horowitz – Người điều hành kỳ cựu và thực chiến
Trái ngược với Marc là biểu tượng của đổi mới công nghệ, Ben Horowitz là người dày dạn kinh nghiệm vận hành doanh nghiệp và xử lý khủng hoảng trong môi trường thực chiến. Sau khi tốt nghiệp Columbia và nhận bằng Thạc sĩ Khoa học Máy tính tại UCLA, Ben bắt đầu sự nghiệp tại Silicon Graphics, một trong những công ty công nghệ tiên phong thời kỳ đầu.
Ông sau đó gia nhập Netscape với vai trò kỹ thuật, và cũng chính tại đây, ông quen và bắt đầu hợp tác lâu dài với Marc Andreessen. Sau khi Netscape bị AOL mua lại, Ben và Marc tiếp tục đồng sáng lập Loudcloud vào năm 1999, một công ty cung cấp hạ tầng dịch vụ web cho doanh nghiệp. Loudcloud sau đó tái cấu trúc thành Opsware, công ty chuyên cung cấp phần mềm tự động hóa trung tâm dữ liệu. Dưới sự điều hành của Ben, Opsware vượt qua khủng hoảng dot-com và cuối cùng được bán lại cho Hewlett-Packard với giá 1,6 tỷ USD vào năm 2007. Thành công của thương vụ này giúp Ben khẳng định vai trò là một trong những CEO thực chiến được kính trọng nhất trong giới startup.
Mối quan hệ giữa Marc Andreessen, Ben Horowitz và sự ra đời của đế chế a16z
Nhiều người lầm tưởng rằng, Marc Andreessen và Ben Horowitz là hai anh em nhưng trên thực tế, họ là đối tác kinh doanh, là một trong những bộ đôi ăn ý nhất của giới công nghệ và đầu tư mạo hiểm trong hơn hai thập kỷ qua. Mối quan hệ của họ được xây dựng từ sự tương đồng về nền tảng kỹ thuật, nhưng quan trọng hơn là sự bù trừ hoàn hảo trong tư duy và cách điều hành.
Gặp nhau tại Netscape và sau này là cùng đồng sáng lập Loudcloud và Opsware. Năm 2009, Marc và Ben cùng nhau sáng lập quỹ đầu tư Andreessen Horowitz (a16z). Sự ăn ý giữa họ một lần nữa thể hiện rõ:
- Marc Andreessen đại diện cho tư duy công nghệ, sản phẩm và tầm nhìn dài hạn
- Ben Horowitz đại diện cho vận hành, quản trị, tổ chức và hỗ trợ founder trong thực tế
Họ cùng tin vào triết lý: “Founder là trung tâm, quỹ đầu tư phải phục vụ founder như một đối tác chiến lược, chứ không chỉ là người cấp vốn.” Mối quan hệ giữa họ không phải kiểu hào nhoáng, mà là sự tin cậy, thẳng thắn và bổ trợ không điều kiện – điều rất hiếm giữa hai người đứng đầu trong ngành đầu tư mạo hiểm.
Đế chế khổng lồ a16z và một số thành tựu
Đế chế Andreessen Horowitz (a16z)
Kể từ khi được thành lập vào năm 2009, a16z đã nhanh chóng vươn lên trở thành một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm quyền lực nhất thế giới công nghệ. Với triết lý “founder-first” – đặt người sáng lập vào trung tâm, a16z không chỉ là một nhà đầu tư tài chính, mà còn là đối tác chiến lược, hỗ trợ các startup từ vận hành, nhân sự, pháp lý đến phát triển sản phẩm.
Quỹ đã phá vỡ mô hình VC truyền thống bằng việc xây dựng cả một “tổ chức dịch vụ cho startup”, với hơn 200 chuyên gia chuyên trách ở các lĩnh vực không liên quan trực tiếp đến đầu tư. Từ những ngày đầu đầu tư vào Facebook, Twitter và Airbnb, đến thời kỳ bùng nổ của Web3 và AI, a16z luôn hiện diện trong các làn sóng công nghệ mới nhất, đóng vai trò như một kiến trúc sư tài chính cho tương lai của Internet.
Một số thành tựu nổi bật của a16z
Danh mục đầu tư toàn sao
a16z đã đầu tư sớm vào hàng loạt công ty công nghệ đã trở thành kỳ lân và sau này là “gã khổng lồ” toàn cầu:
- Facebook – mạng xã hội lớn nhất thế giới lúc bấy giờ
- Airbnb – định hình lại ngành du lịch
- GitHub – nền tảng lập trình được Microsoft mua lại với giá 7.5 tỷ USD
- Coinbase – sàn giao dịch crypto đầu tiên niêm yết trên Nasdaq Stripe, Instacart, Pinterest, Slack, Lyft…
Tổng danh mục của a16z tính đến nay đã có hơn 500 khoản đầu tư, với hơn 75 công ty đã IPO hoặc được mua lại.
Dẫn đầu làn sóng đầu tư vào Web3 và crypto
a16z là một trong những VC tiên phong và có ảnh hưởng nhất trong lĩnh vực crypto:
- Thành lập quỹ chuyên biệt a16z Crypto từ năm 2018
- Gọi vốn và quản lý tổng tài sản crypto lên đến 7,6 tỷ USD (tính đến 2023)
- Đầu tư vào các dự án nền tảng như: Uniswap, Solana, Near, Avalanche, Dapper Labs, Optimism, OpenSea, Arweave, LayerZero, Lido, Worldcoin…
a16z không chỉ cấp vốn, mà còn góp phần xây dựng chính sách, tư vấn pháp lý, thúc đẩy giáo dục và nghiên cứu về Web3, thông qua blog, podcast, và các whitepaper mang tầm chiến lược.
Hệ sinh thái hỗ trợ startup toàn diện
Khác với nhiều quỹ VC truyền thống chỉ cung cấp vốn và lời khuyên, a16z xây dựng cả một hệ thống gồm:
- Andreessen Horowitz Talent Network: kết nối startup với hàng ngàn ứng viên giỏi
- Crypto Startup School: chương trình đào tạo startup Web3 quy mô toàn cầu
- Think tank chính sách công nghệ, đối thoại với chính phủ Mỹ, EU, Anh… về AI và blockchain
- Đội ngũ riêng phụ trách marketing, truyền thông, phát triển cộng đồng, product design và an ninh mạng
Điều này biến a16z không chỉ là “một nhà đầu tư”, mà là một nền tảng hỗ trợ tăng trưởng toàn diện, giúp startup vươn ra thị trường nhanh hơn và vững chắc hơn.
Khả năng tạo ảnh hưởng toàn ngành
Khi a16z đầu tư hoặc công khai ủng hộ một công nghệ, thị trường lập tức chú ý. Với hàng triệu lượt theo dõi trên blog, podcast, và các kênh truyền thông, tiếng nói của a16z ảnh hưởng đến:
- Cách startup xây dựng sản phẩm
- Cách các nhà đầu tư khác tiếp cận một lĩnh vực mới
- Thậm chí là định hình tư duy của chính phủ và tổ chức toàn cầu đối với công nghệ
Những đóng góp của Andreessen Horowitz (a16z) cho Crypto
Andreessen Horowitz không chỉ là nhà đầu tư, mà là một trong những lực đẩy lớn nhất đưa crypto trở thành ngành công nghiệp toàn cầu. Từ vốn, chiến lược, công nghệ đến chính sách, a16z đã góp phần xây dựng nền móng cho một thế giới Web3 phi tập trung, mở và bền vững hơn.
Là VC tiên phong đặt niềm tin lớn vào crypto từ rất sớm
Trong khi phần lớn các quỹ đầu tư truyền thống còn nghi ngờ với crypto, a16z đã chủ động đặt cược vào tương lai Web3 từ rất sớm. Năm 2013, a16z đã đầu tư vào Coinbase, khi sàn này vẫn còn là một startup non trẻ. Đây là một trong những khoản đầu tư crypto thành công nhất trong lịch sử ngành VC.
Đến năm 2018, a16z thành lập quỹ chuyên biệt a16z Crypto, trở thành một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tiên dành riêng cho blockchain, crypto và Web3.
Huy động hàng tỷ USD để nuôi dưỡng hệ sinh thái Web3
Tính đến nay, a16z Crypto đã huy động tổng cộng hơn 7,6 tỷ USD cho các quỹ chuyên biệt về crypto:
- Quỹ I (2018): 300 triệu USD
- Quỹ II (2020): 515 triệu USD
- Quỹ III (2021): 2,2 tỷ USD
- Quỹ IV (2022): 4,5 tỷ USD
Nguồn vốn khổng lồ này được phân bổ cho hàng trăm dự án từ Layer 1, Layer 2, DeFi, NFT, DAO đến cơ sở hạ tầng và bảo mật, tạo làn sóng tăng trưởng mạnh mẽ cho toàn ngành.
Đóng góp vào chính sách và khung pháp lý cho crypto
a16z là một trong số ít các VC có bộ phận chuyên trách về chính sách công (crypto policy), thường xuyên:
- Tham gia đối thoại với chính phủ Mỹ, EU, Anh về quy định crypto
- Gửi đề xuất chính sách, whitepaper và tài liệu kỹ thuật đến cơ quan lập pháp
- Bảo vệ quyền lợi của nhà phát triển và dự án trước áp lực từ các tổ chức quản lý
Điều này giúp crypto không chỉ phát triển về công nghệ mà còn có chỗ đứng vững chắc hơn trong hệ thống pháp lý toàn cầu.
Truyền bá tư tưởng và tri thức Web3 rộng rãi
a16z đóng vai trò lớn trong việc giáo dục thị trường thông qua:
- Blog chuyên sâu: https://a16zcrypto.com
- Podcast hàng đầu về Web3 và blockchain
- Chương trình Crypto Startup School: đào tạo hàng trăm startup và nhà sáng lập Web3
- Sản xuất báo cáo nghiên cứu, glossary, frameworks giúp các nhà phát triển hiểu sâu về công nghệ blockchain và tokenomics
Không chỉ rót vốn, a16z còn định hình tư duy phát triển ngành, truyền cảm hứng cho thế hệ builder tiếp theo.
Giải thưởng, thành tựu & Những drama
Giải thưởng & Thành tựu nổi bật của Andreessen Horowitz
Top quỹ đầu tư mạo hiểm hàng đầu thế giới
- Nhiều lần được xếp trong Top VC uy tín nhất theo Forbes Midas List
- Cả Marc Andreessen và Ben Horowitz đều nhiều năm góp mặt trong danh sách “Top 100 nhà đầu tư có ảnh hưởng nhất toàn cầu” của CB Insights, Forbes và TechCrunch
Danh mục đầu tư huyền thoại
a16z đã đầu tư sớm vào hàng loạt công ty “huyền thoại công nghệ”, trong đó nhiều công ty đã IPO hoặc được mua lại với định giá hàng tỷ USD:
- Facebook, Instagram, Airbnb, Twitter, GitHub, Stripe, Coinbase, Slack, Skype…
- Trong lĩnh vực crypto: Uniswap, Solana, Near, Dapper Labs, OpenSea, Lido, Optimism, Worldcoin…
Định hình mô hình “VC thế hệ mới”
a16z không chỉ là quỹ đầu tư, mà còn xây dựng mô hình “VC-as-a-service”:
- Có đội ngũ hỗ trợ startup toàn diện: PR, legal, hiring, product, policy…
- Làm truyền thông cực tốt: blog, podcast, tài liệu đào tạo crypto và AI, trở thành quỹ kiểu mẫu mà nhiều VC thế hệ sau học hỏi theo.
Những “drama” và tranh cãi quanh Andreessen Horowitz
Bị cho là thao túng định hướng phát triển Web3
Do a16z đầu tư vào rất nhiều dự án cơ sở hạ tầng Web3 (như L1, L2, bridge, cross-chain…), một số ý kiến cho rằng: “a16z đang tạo ra Web3… theo cách họ muốn, không phải cách phi tập trung lý tưởng.” Việc quỹ sở hữu lượng lớn token của các dự án đôi khi bị xem là đi ngược với tinh thần “decentralization”.
Tranh cãi về quyền biểu quyết trong DAO
Một số DAO như Uniswap, nơi a16z là nhà đầu tư lớn, đã gây tranh cãi khi a16z dùng delegate voting power (ủy quyền biểu quyết) để tác động đến các quyết sách on-chain – như lựa chọn bridge, đối tác tích hợp,… Điều này khiến cộng đồng đặt câu hỏi: “DAO có thực sự phi tập trung khi một VC nắm quá nhiều sức ảnh hưởng?”
Rút lui khỏi thị trường Hoa Kỳ vì lo ngại pháp lý
Năm 2023, a16z tuyên bố mở văn phòng tại London và có kế hoạch rót vốn Web3 lớn hơn vào thị trường quốc tế, do lo ngại quy định pháp lý bất ổn tại Mỹ. Hành động này vừa được ủng hộ (vì bảo vệ innovation), vừa bị chỉ trích là né tránh vai trò đấu tranh pháp lý tại quê nhà.
Gây tranh cãi với “bản tuyên ngôn techno-optimism” của Marc Andreessen
Năm 2023, Marc Andreessen công bố bài viết “The Techno-Optimist Manifesto”, tuyên bố công nghệ là động lực tối thượng của loài người, phản đối “nỗi sợ AI”, chỉ trích văn hóa kiểm soát chính phủ và kêu gọi giải phóng đổi mới. Bài viết này gây tranh cãi dữ dội:
- Ủng hộ từ giới công nghệ “hardcore”
- Nhưng bị phản đối bởi giới học thuật, xã hội học, và nhóm lo ngại về AI
Nhiều người cho rằng Marc đang “phủ nhận trách nhiệm xã hội” và cực đoan hóa quan điểm công nghệ vị nhân sinh.
Kết luận
Từ những bước đi đầu tiên trong kỷ nguyên Internet cho đến làn sóng Web3 và AI ngày nay, Andreessen Horowitz (a16z) đã khẳng định vị thế là một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm có tầm ảnh hưởng sâu rộng nhất toàn cầu. Với tư duy đổi mới, triết lý “founder-first” và cách tiếp cận toàn diện, a16z không chỉ mang lại vốn mà còn kiến tạo nền tảng cho hàng loạt công ty công nghệ định hình thời đại.
Tuy nhiên, tầm ảnh hưởng càng lớn, áp lực và tranh cãi càng nhiều. Từ vấn đề “phi tập trung có điều kiện” đến quyền lực trong DAO hay tác động chính sách, a16z vừa là người dẫn đường, vừa là trung tâm tranh luận trong thế giới crypto và công nghệ hiện đại. Dù bạn ủng hộ hay hoài nghi, không thể phủ nhận: a16z đã và đang góp phần định hình tương lai của Internet, tài chính phi tập trung và trí tuệ nhân tạo.
